به نقل از «خبرگزاری صدا و سیما»

تفاوت نشاط با لذت از نظر اسلام

تاریخ انتشار: ۷ اردیبهشت ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۷۶۲۲۰۲۸

به گزارش سرویس وبگردی خبرگزاری صدا و سیما، مؤلفه شادی و لذت، بر اساس مطالعات اسلامی با «نشاط»، بسیار نزدیک است. البته نشاط، با لذت متفاوت است. در بحث لذت، این گروه از روان شناسان، بیشتر بر لذت‌های حسی تأکید دارند؛ اما نشاط امری غیر از لذت حسی است. آنچه در بعد هیجانی، شادکامی به آن نیاز دارد، سرزندگی، فعال بودن و برانگیختگی است که ضد خمودی و کسلی است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

این حالت، با لذت به دست می‌آید؛ اما منحصر در لذت‌های مادی نیست و لذت‌های متعالی و معنوی را نیز شامل می‌شود. ممکن است که هماهنگی‌های زیادی بین این دو نظریه، وجود داشته باشد؛ اما در باره حد و مرز‌های آن‌ها نیز ممکن است اختلافاتی وجود داشته باشد. در تأمین شادی و لذت، گاه بر عواملی تأکید می‌کنند که جزء محدودیت‌های دین به شمار می‌رود؛ مانند مشروبات الکلی، روابط جنسی، رقص مختلط و... بحث مربوط به این بخش، همان است که در بررسی نظریه لذت گرایی بیان نمودیم. لذت باید بدون پیامد منفی باشد.برخی از روانشناسان مانند «الان کار» نیز صورت اصولی با این منطق موافق هستند، هر چند ممکن است در مصادیق آن اختلافاتی وجود داشته باشد که طبیعی است. بدیهی است مطمئن‌ترین منبع برای تعیین محدودیت‌های شادی و لذت، دین است که بدون تأثیر از عوامل درونی و بیرونی، تنها به صلاح انسان می‌اندیشد. همچنین شرط دیگری به نام «فراگیر بودن» در منابع اسلامی وجود داشت که بر لذت‌های معنوی نیز تأکید داشت. به نظر می‌رسد که بحث مذهب در عوامل لذت را می‌توان ناظر به همین شرط دانست. البته بدیهی است که گاه ممکن است میان عمق و گستره آنچه در منابع اسلامی آمده با آنچه روانشناسی به آن پرداخته، تفاوت‌های زیادی وجود داشته باشد. رضامندی، دو دسته است: یکی عوامل عینی و دیگری عوامل غیر عینی. وی در زمره عوامل عینی، مواردی را مطرح می‌کند که با آنچه در مطالعات اسلامی به دست آمده، هماهنگ است. در معارف اسلامی، عواملی برای سعادت نام برده شده‌اند که جزء امور مادی به شمار می‌روند؛ مانند: مسکن، وسیله نقلیه، کار و دیگر امکانات مادی زندگی. دقت در مواردی که «آرگایل» و «آلان کار» مطرح کرده‌اند، نشان می‌دهد که تمام این‌ها از اموری هستند که در منابع اسلامی، ریشه و سابقه طولانی دارند. تطبیق مواردی که این روانشناسان بیان نموده‌اند با آن‌ها، بحث را طولانی می‌کند. البته «آرگایل» چند بار تصریح می‌کند که رضامندی، بعد شناختی شادکامی است. اگر چنین است، پس عوامل عینی نباید در آن نقش داشته باشند. به نظر، این یک تناقض است. در بحث رضامندی، تغییر رویکرد از عوامل عینی به عوامل غیر عینی و سهم قائل شدن برای امور غیر عینی، از نکات مهم در این نظریه، است. این تغییر رویکرد، روانشناسی، را به معارف دین نزدیک‌تر کرده است. با این پیشرفت و تغییر رویکرد، روانشناسی، ظرفیت درک معارف دین را پیدا کرد و ابزار فهم آن را به دست آورد. بسیاری از عوامل شادکامی از دیدگاه اسلام را امور غیر عینی تشکیل می‌دهند که تا پیش از این، جزء امور موعظه‌ای و غیر علمی به شمار می‌آمدند! و بدین جهت، مهجور واقع می‌شدند. برای نمونه، اگر به جای تأکید بر ثروت، از قناعت سخن به میان می‌آمد، درک و پذیرفته نمی‌شد؛ اما با این تغییر، روانشناسی فهمید که این بخش از متون دینی نیز مبتنی بر قواعد علمی است. از این رو، روانشناسی، قابلیت و ظرفیت فهم این بخش از آموزه‌های دین را به دست آورد. هر چند شاید هنوز به ریز عوامل موجود در دین دست نیافته باشد؛ اما بستر لازم برای فهم آن را به دست آورده است. اما در همین بحث، «آرگایل» و «فرنهام»، مطلبی را با عنوان پارادوکس رضامندی درباره تهی دستان راضی و خرسند مطرح کردند و آن را به سازگاری و درماندگی آموخته شده نسبت دادند که جای تأمل و نقد دارد. امکان این را نفی نمی‌کنیم؛ اما نمی‌توان هر رضامندی در فقر را به سازگاری و درماندگی آموخته شده‌ای که ریشه در ناتوانی و ناچاری دارد، نسبت داد. رضامندی در ناخوشایند، از سر ناتوانی و درماندگی نیست؛ بلکه فرد، آن را با شناخت و باور خود می‌پذیرد. رضامندی در الگوی اسلامی، آگاهانه، اختیاری و آزادانه است. اساسا آیا می‌توان رضایت را به اجبار به دست آورد؟ آن چیزی که از سر ناچاری باشد، تسلیم و بی تحرکی منفعلانه است، نه رضایت قلبی. رضایت امری قلبی است که بر اثر ناچاری به دست نمی‌آید. البته ممکن است تظاهر رفتاری و هیجانی افراد راضی، با افراد ناچار تقریبا یکسان باشد؛ اما نباید این را به حساب یکسانی این دو در قلب و باطن دانست؛ بنابراین باید توجه داشت که نباید هر تهی دست راضی را به درماندگی، متهم نمود. به نظر می‌رسد که این تحلیل مبتنی بر این پیش فرض است که تهی دستان باید ناراضی باشند؛ همان گونه که تحقیقات پیشین خود آنان نشان داده که ثروت، فقیران را بیشتر خرسند می‌کند؛ اما در الگوی اسلام، این گونه نیست. این الگو، مبتنی بر پایه‌هایی است که بر اساس آن، فرد فقیر و تهی دست، باور دارد که آنچه خداوند برای او مقدر کرده، به خیر و صلاح وی است؛ لذا از آن، راضی است. وانگهی کنترل نداشتن بر سرنوشت نیز که در درماندگی، مؤثر دانسته شده، جای بحث دارد. بر اساس نظر آنان، وقتی افراد می‌بینند که بر تغییر وضعیت خود، کنترل ندارند، درمانده می‌شوند. در این باره باید گفت که اولا سرنوشت به چه معناست؟ آیا چگونگی‌های عینی زندگی سرنوشت انسان است؟ یا چگونگی واکنش افراد به موقعیت‌های زندگی؟ بر اساس تفکر توحیدی، وضعیت زندگی انسان‌ها بر اساس تقدیرات الهی مبتنی بر مصلحت انسان، تنظیم می‌شوند و تغییر می‌کنند و انسان‌ها بر آن کنترل ندارند، مگر به اندازه و در مواردی که خداوند اجازه داده باشد؛ اما باید دانست که این، سرنوشت انسان به شمار نمی‌رود. به نظر می‌رسد این روانشناسان رویکردی عینی گرا و لذت گرا به سرنوشت دارند و تفسیرشان از آن، نوعی تفسیر مادی است، نه واقع گرایانه. سرنوشت انسان را واکنش‌های وی - که مبتنی بر فضیلت‌های اخلاقی اویند -، رقم می‌زنند، نه تغییرات زندگی. بنابراین، این سخن که انسان، بر تغییر برخی با بسیاری از موقعیت‌ها کنترل ندارد، منطبق بر واقعیت‌های آفرینش است. انسان توحیدی، همه اختیار عالم را در دستان خداوند متعال می‌داند و از خود، اراده‌ای ندارد و جز در طول اراده خداوند، خود را منشأ اثر نمی‌بیند؛ اما در عین حال، این به درماندگی نیز منجر نمی‌شود؛ بلکه، چون همه تصمیمات و تقدیرات خداوند متعال را بر اساس مصلحت و خیر خود می‌داند، آن را با جان و دل می‌پذیرد و نسبت به آن، رضایت قلبی دارد و از آن خشنود است. منبع: الگوی اسلامی شادکامی، دکتر عباس پسندیده، صص ۵۵۸-۵۵۵، مؤسسه علمی فرهنگی دار‌الحدیث، قم، چاپ دوم، ۱۳۹۴  

منبع: خبرگزاری صدا و سیما

کلیدواژه: سبک زندگی اسلامی وجود داشته غیر عینی بر اساس تهی دست

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.iribnews.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرگزاری صدا و سیما» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۷۶۲۲۰۲۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

سهمیه ارز حج ۱۴۰۳؛ تفاوت ۱۰ میلیونی یورو دولتی و آزاد

فرارو- سهمیه ارز مسافران حج ۱۴۰۳ تفاوتی با پارسال ندارد و میزان یورویی که به زائران خانه خدا اختصاص پیدا می‌کند، معادل ارز تعلق‌گرفته به مسافران ترکیه و بقیه کشور‌های خارجی است. سهمیه ارز مسافران حج ۱۴۰۳ دقیقا معادل ۵۰۰ یورو دولتی یا ارز معادل آن که ریال عربستان باشد، تعیین شده است. به‌این ترتیب خرید سهمیه ارز مسافران حج به خاطر تفاوت فعلی نرخ ارز آزاد و دولتی، تقریبا ۱۰ میلیون به نفع حجاج تمام می‌شود و احتمالا مثل سال گذشته سهمیه ارز حجاج پای پرواز به دست آن‌ها می‌رسد.

سهمیه ارز مسافران حج ۱۴۰۳ چقدر است؟

سهمیه ارز مسافران حج ۱۴۰۳ مثل زائرانی که پارسال راهی عربستان شدند معادل ۵۰۰ یورو دولتی تعیین شده است که با نرخ مرکز مبادله ارز و طلا ایران فروخته می‌شود. آنطور که ایمان شمسایی به‌عنوان عاون توسعه مدیریت و منابع سازمان حج در نشست خبری اخیرش مطرح کرده، با موافقت بانک مرکزی هر یک از زائران حج ۱۴۰۳ می‌توانند مبلغ ۵۰۰ یورو به نرخی که این بانک اعلام خواهد کرد، از شعب بانکی دریافت کنند.

سهمیه ارز مسافران حج ۱۴۰۳ فقط مختص زائران بالای ۱۸ سال نیست و دقیقا مثبل سال گذشته به هر کد ملی که در مراسم حجم امسال شرکت داشته باشد، سهمیه ارز حج تعلق می‌گیرد.

سهمیه ارز مسافران حج بیشتر از بقیه است؟

سهمیه ارز مسافران حج ۱۴۰۳ با سهمیه ارز مسافرتی متقاضیانی که ترکیه، ارمنستان و ... را برای مسافرت انتخاب می‌کنند، فرقی ندارد.

سهمیه ارز مسافرتی که همزمان با اولین روز‌های سال جدید مورد انتقاد برخی از کارشناسان بازار قرار گرفت، با اتمام تعطیلات نوروزی، از هزار به ۵۰۰ یورو تقلیل پیدا کرد. حالا حجاجی که امسال به خانه خدا مشرف می‌شوند، از سهمیه یکسانی با بقیه مسافران کشور‌های خارجی برخوردار خواهند بود. با این تفاوت که طبق اعلام معاون توسعه مدیریت و منابع سازمان حج، سهمیه ارز مسافران حج در سهمیه سالانه افرادی که به خارج از کشور سفر می‌کنند، محاسبه نمی‌شود و اصطلاحا سهمیه ارز دولتی این افراد محفوظ باقی می‌ماند.

سهمیه ارز حج جزو سهمیه سالانه مسافران محسوب نمی‌شود و بدون محدودیت سنی به هر زائری که راهی خانه خدا می‌شود تعلق می‌گیرد

یورو دولتی چقدر به‌نفع حجاج است؟

سهمیه ارز مسافران حج سال گذشته با نرخ بازار متشکل ارزی محاسبه می‌شد و حالا با کنار گذاشتن این بازار، نرخ مرکز مبادله ارز و طلا ایران ملاک قرار می‌گیرد.

سهمیه ارز مسافران حج همانطور که از اسمش پیداست، از محل یورو دولتی اختصاص پیدا می‌کند و طبیعتا نسبت به خرید یورو از بازار آزاد هزینه کمتری برای حجاج خواهد داشت.

قیمت یورو دولتی که هر روز از سوی مرکز مبادله ارز و طلا ایران آپدیت می‌شود، امروز چهارشنبه ۱۲ اردیبهشت به حدود ۴۷ هزار و ۳۴۵ تومان رسید. آنطرف در بازار آزاد ارز قیمت یورو از سوی فروشنده‌ها حول‌وحوش ۶۶ هزار تومان اعلام می‌شد. به‌این ترتیب قیمت یورو دولتی چیزی حدود ۱۰ میلیون تومان به‌نفع حجاج خواهد بود؟ چطوری؟

خرید سهمیه ارز مسافرتی با احتساب سقف ۵۰۰ یورویی، چیزی نزدیک ۲۳ میلیون و ۶۷۲ هزار تمام می‌شود در حالی که خرید همین میزان یورو از بازار آزاد و ارقام مورد علاقه دلال‌ها دقیقا ۳۳ میلیون تومان آب می‌خورد.

قیمت یورو آزاد همزمان با تعیین‌تکلیف سهمیه ارز مسافران حج ۱۴۰۳، کمی بیش از در مرز ۶۶ هزار تومان قرار داشت و و ضرب این عدد در ۵۰۰، ما را با رقمی نزدیک ۳۳ میلیون روبرو می‌کند.

سهمیه ارز مسافران حج کجا تحویل داده می‌شود؟

شرایط دریافت سهمیه ارز مسافران حج ۱۴۰۳ به شکل رسمی مشخص نشده و آنطور که معاون توسعه مدیریت و منابع سازمان حج در نشست خبری مطرح کرده، سهمیه ارز مسافران حج ۱۴۰۳ از شعب بانک‌های کشور پرداخت می‌شود.

سهمیه ارز مسافران حج با این حال به خاطر سخت‌گیری‌های بانک مرکزی، سال گذشته پای پرواز و بعد طی کردن همه مراحل اداری و مرسوم، به زائران خانه خدا تحویل داده شد و بعید نیست همین روند در سال جدید ادامه داشته باشد.

سهمیه ارز حج ۱۴۰۳ البته درحالی معادل ۵۰۰ یورو دولتی تعیین شده که با درخواست حاجی‌ها امکان عرضه ارز معادل یعنی ریال عربستان هم پیش‌بینی شده است.